تا پیش از معرفی لوازم دیجیتالی، عکس‌ها بدون چاپ شدن هیچ معنایی نداشتند. در واقع مفهوم عکس، تصویری بر روی کاغذ بود. امروزه با وجود دوربین‌ها و لوازم جانبی دیجیتالی هر لحظه و هرجا می‌توان عکس گرفت و آن را تماشا کرد. اینبار می‌خواهیم در مورد تاریخچه چاپ عکس صحبت کنیم. اگر بخواهیم در این باره بنویسیم در واقع باید در مورد پیدایش عکس‌ها صحبت کنیم. عکاسی هدیه‌ای از طرف نور به ما بوده است. نور عنصر اصلی ایجاد عکس است و بدون آن نه تنها عکس، بلکه هیچ رنگ و شکلی معنی ندارد. اما این نور اولین بار چگونه بر روی کاغذ نقش بست؟ ظهور و چاپ عکس‌ها از کی شروع شد؟ چه کسی اولین عکس را چاپ کرد؟ از آنجایی که اولین عکس‌های چاپی، همان اولین عکس‌های تاریخ هستند، پس بهتر است ببنیم عکاسی از کجا شروع شد و اولین عکس توسط چه کسی ثبت شد.
ظهور اولین عکس‌های تاریخ
عکاسی نتیجه پدیده‌ای اتفاقی است که حدود دو هزار سال پیش توسط یونانیان کشف شد و ذهن متفکران را مشغول کرد، متفکران یونانی آن زمان کشف کردند که اگر بر روی یکی از دیوارهای یک اتاق تاریک روزنه‌ای ایجاد کنند، تصویر محیط بیرون بطور وارونه از طریق این روزنه بر روی دیوار مقابل نقش می‌بندد.
از آن زمان افراد بسیار زیادی در سراسر جهان بر روی این پدیده کار کردند، حتی ستاره شناسی مسلمان به نام ابن هیثم نیز تحقیقات زیادی بر روی آن انجام داد. سرانجام در قرن شانزدهم میلادی، متفکران دریافتند که با قرار دادن عدسی در مقابل روزنه، تصاویر حاصل بر روی دیوار مقابل با وضوح بیش‌تر نمایش داده می‌شود. بعد از مدتی برای ترسیم و طراحی دقیق نقاشی‌ها، بخصوص بررسی پرسپکتیو، جعبه‌های تاریک با روزنه عدسی دار رواج یافت و به یکی از ابزار نقاشی بدل شد.
پس از وقوع انقلاب صنعتی در اوایل قرن نوزدهم، تعدادی از دانشمندان در نقاط مختلف جهان، بطور همزمان و بی‌خبر از هم، سعی در ثبت تصویر به وسیله جعبه تاریک داشتند. نیسفورنیئپس یکی از افرادی بود که توانست در سال ١٨٢۶ اولین عکس تاریخ را ثبت کند. نیئپس برای این کار یک صفحه را حساس کرده و درون جعبه تاریک قرار داد و بعد از 8 ساعت نوردهی، توانست منظره مقابل اتاقش را بر روی صفحه حساس به نور ثبت کند. او این اختراع خود را هلیوگرافی یا نقاشی با نور نامید. سپس لوئی داگر موفق شد در سال ١٨٣٩ با روشی پیچیده تصاویر بسیار دقیقی ثبت کند. در این روش که داگرئوتیپ نام داشت برای ثبت عکس از صفحات نقرهای صیقل خورده و حساس شده با بخار یُد استفاده می‌شد. اولین عکس‌ها بیش‌تر روی صفحات فلزی با استفاده از این روش چاپ می‌شدند که تنها راه کپی کردن عکس، گرفتن تصویر دیگری از نسخه اصلی بود. که تکثیر زیاد بسیار سخت و عملا نشدنی بود. تا اینکه در همان سال‌ها دانشمندی انگلیسی به نام ویلیام فاکس تابوت توانست روشی را معرفی کند که ساخت چندین نسخه چاپی از یک تصویر واحد امکان پذیر کرد.
او پس از حساس کردن کاغذ و قرار دادن آن در داخل جعبه و ثبت تصویر، طی فرایند‌های شیمیایی خاص تصویری منفی از آن را چاپ کرد. او یک بار دیگر این تصویر منفی را چاپ کرد تا به تصویر مشابه با آنچه ثبت کرده بود دست یابد. این روش که کالوتیپ نام داشت و قابلیت تکثیر بی‌شمار را فراهم می‌کرد، بعد‌ها اساس ثبت و چاپ عکس قرار گرفت. و واژه نگاتیو که امروزه از آن استفاده می‌کنیم از همان تصویر منفی ثبت شده بر روی کاغذ عکاسی تالبوت گرفته شده است.
در همان زمان که تالبوت در حال پیشبرد روند کار خود بود، جان هرشل و جینز پور هر کدام یک صفحه شیشه‌ای را ایجاد کردند که همان روند ثبت منفی تصویر روی آن‌ها اعمال می‌شد. این فرایند به دلیل سادگی، به روشی رایج برای ساختن
نگاتیوهای صفحه شیشه‌ای تبدیل شد. این روند باعث می شود که چاپ مجدد از همان منبع نگاتیو امکان پذیر شود. این روش در اواسط دهه 1880 با ساخت فیلم‌های ژلاتینی تکمیل شد و استفاده از صفحه شیشه‌ای و فیلم مبتنی بر ژلاتین به روش رایج ثبت عکس تبدیل شد.
برخی از روش‌های چاپ عکس از پروژه‌هایی دیگر غیر از عکاسی به وجود آمدند. به عنوان مثال، سر جان هرشل به توسعه سیانوتایپ شهرت دارد، به دنبال روش جدیدی برای ایجاد طرح می‌گشت که این روش را کشف کرد. او یک آهن حساس به نور ایجاد کرده بود که توانست روشی جدید برای چاپ تصاویر پیدا کند. با گذشت سال‌ها، روش‌های چاپی مانند پلاتین، VanDyke ، کالتیپ و روش‌های بی شماری دیگر برای تولید عکس‌های چاپی از صفحات شیشه‌ای و ژلاتینی معرفی شدند.
در آن دوران لوازم عکاسی بسیار سنگین و پر حجم بودند و به دلیل نیاز به ظهور سریع عکس از روی نگاتیو، عکاسان تاریکخانه‌ی سیار با خود حمل می‌کردند. ریچارد مادوکس، دامپزشک انگلیسی در سال 1871 برای حل این مشکل، با استفاده از ژلاتین و هالوژن نقره، روش امولاسیون خشک را ابداع کرد. در این روش از شیشه‌های حساس ژلاتین دار استفاده می‌شد که زمان عکاسی را به 25/1 ثانیه کاهش داد و همچنین دیگر نیازی به ظهور سریع صفحات نبود.
در سال 1884، کارخانه کداک در آمریکا، اولین دوربین‌های عکاسی را که به Browni معروف بودند، تولید کرد و در اختیار عموم مردم قرار داد. این دوربین‌های کوچک به سرعت عکس ثبت شده را در اختیار مردم می‌گذاشتند. تنها کاری که باید می‌کردید قرار داده حلقه‌ی نگاتیو داخل دوربین بود و تمام مراحل چاپ را خود دوربین انجام می‌داد.
قرن بیستم و چاپ عکس
قرن بیستم، دوران شکوفایی هنر عکاسی بود. در این قرن هنرمندان و شیوه‌های عکاسی متنوع ظهور کردند و عکاسی اصول مشخصی پیدا کرد. در دهه 1910 و 1920 به دلایل مختلفی مانند هزینه و سهولت در تولید، چاپ ژلاتین نقرهای که در سال 1874 به بازار عرضه شده بود، رایج‌ترین روش چاپ برای عکاسی شد. این تکامل به این معنی بود که بسیاری از روش‌های اولیه از دور خارج شدند.
یکی از پیشرفت‌های مهم در عرصه عکاسی در قرن بیستم، عکاسی رنگی بود که توسط برادران لومیر به دنیای عکاسی معرفی شد. تا قبل از این، نگاتیوهای عکاسی فقط قابلیت ثبت طیف‌های مختلف خاکستری و سفید را داشتند. اما بعد از اختراع فیلم‌های حساس به تمام طیف نور که به آن‌ها پانکروماتیک گفته می‌شود، عکاسی رنگی به دنیا معرفی شد.
